فروشگاه فایل

دانلود پایان نامه ارشد حقوق عمومی بررسي نقش دولت در زمينه سازي توسعه فن آوري اطلاعاتي

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول :کليات تحقيق ......................

الف): بيان مسئله و تعريف آن..................

ب) : بررسي پيشينه و ادبيات تحقيق.............

ج) : هدف پژوهش..................

د) : پرسش اصلي پژوهش..................

ه) : فرضيه هاي تحقيق..................

و) : تعاريف نظري و عملياتي مفاهيم و متغيرها......

ز) : روش تحقيق و گردآوري داده ها................

ح) :حدود و قلمرو پژوهش..................

ط) : موانع، مشکلات و محدوديتهاي تحقيق...........

ي) : سازماندهي پژوهش..................

فصل دوم: چهارچوب نظری..................

گفتار اول : مباحث مفهومي و نظري توسعه........

صفحه

الف : مروري بر مباحث نظري پيرامون توسعه

الف - 1: نظريات توسعه ( رهيافت نوسازي )

الف-2- : نظريات وابستگي ( رهيافت راديكال)

ب : مباحث نظري پيرامون دولت ونقش آن در فرايند توسعه

ب-1-: دولت و روند توسعه در جوامع اروپائي

ب-2-: دولت و روند توسعه در كشور اي پيرامون

گفتار دوم : ديدگاه هاي مختلف پيرامون ماهيت دولت درجهان سوم

الف:حمزه علوي و نظريه استقلال نسبي دولت در جوامع پيراموني

ب : تيلمان اورس و نظريه دولت پيراموني

ج :اودانل و نظريه دولت اقتدار گراي ديوان سالار

د :خاورميانه و الگوي دولت رانتير

گفتار سوم : مباحث نظري ومفهومي اطلاعات وفناوري

الف : اطلاعات

الف -1 : ضرورت اطلاعات :

الف -2 : ارزش اطلاعات :

الف -3 : معيار ها ي مفيد بودن اطلاعات

الف -4 :سازماندهي اطلاعات:

الف -5 : مشخصات عصر اطلاعات

الف -6 : عصر اطلاعات عصر دگرگوني ها

ب : فن آوري اطلاعات

ب -1- :اجزاء فن آوري اطلاعات:

ب-1-1- :كامپيوتر

ب-1-2- : شبكه هاي ارتباطي

ب-1-3- : معلومات خاص

ج : وظايف فن آوري اطلاعات

ج -1- : فوايد فن آوري اطلاعات

گفتار چهارم:مباحث نظري ومفهومي دولت الكترونيك

مقدمه:

تعاريف و مفاهيم دولت الكترونيك

فصل سوم: تاریخچه سير توسعه اطلاعات در جهان

گفتاراول

الف : تاريخچه

الف-1- : موج اول: عصر كشاورزي

الف -2- : موج دوم: عصر صنعت

الف -3- : موج سوم؛ عصر اطلاعات

الف -4- : موج چهارم؛ عصر مجازي

گفتار دوم: ارتباطات ونقش آن در توسعه

الف :ارتباطات و توسعه

ب :ارتباطات سلطه بخش يا ارتباطات توسعه بخش

ب-1- : ارتباطات توسعه بخش (خوش بينانه)

ب-2-: ارتباطات سلطه بخش (بدبينانه)

ب-3- : اينترنت

ب-3-1- : کارکردهاي اينترنت

ب-3-2- : خدمات اينترنت

ب-3-3- : اينترنت و توسعه

ب-3-3-1- : توسعه فرهنگي و اينترنت

ب-3-3-2- : توسعه اجتماعي و اينترنت

ب-3-3-3- : توسعه سياسي و اينترنت

ب-3-3-4- : توسعه اقتصادي و اينترنت

گفتار سوم : توسعه فناوري اطلاعات

الف :توسعه فناوري اطلاعات

الف-1- : ابعاد توسعه فناوري اطلاعات

الف-2- : فناوري اطلاعات ومزيتهاي جديد

الف-3- : فناوري اطلاعات در ساير کشورها

گفتارچهارم : چالش هاي اصلي توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات درايران و جهان سوم

الف :چالش هاي اصلي توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات در ايران

الف-1- : چالش هاي فرهنگي توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات (مديران و توده مردم)

الف-2- : چالش نيروي انساني آموزش، پژوهش و اشتغال

الف-3- : چالشهاي زير ساختي (مخابراتي، تجاري،حقوقي، امنيتي و غيره)

الف-4- : بازار، تقاضا و سرمايه گذاري

ب :چالش هاي كشور هاي جهان سوم در عصر اطلاعات و ارتباطات

فصل چهارم : ايران و فناورى اطلاعات و ارتباطات

مقدمه

گفتار اول : فناورى اطلاعات و ارتباطات در ايران

الف : قانون برنامه چهارم توسعه درباره فناورى اطلاعات در ايران

الف -1- : توسعه ((ICTفناوري ارتباطات و اطلاعات در ايران

الف-1-1- : محورهاي برنامه توسعه مليICT

الف-1-2- : محورهاي اصلي اهدافICT

الف -2- : توسعه كاربري فنّاوري اطّلاعات و ارتباطات ايران(تكفايك )

الف-3- : توسعه كاربري فنّاوري اطّلاعات و ارتباطات ايران(تكفادو )

ب :نقش دولت جمهوري اسلامي ايران در توسعه فن آوري اطلاعات در ايران

ب -1- : وظايف وزارت ارتباطات وفناوري اطلاعات در ايران

ب-2- : مسائل اساسي توسعه فن آوري اطلاعاتي در ايران

ب-3- : فايده توسعه فن آوري اطلاعاتي براي ايران

ب-4- : نگرش نوين به زير ساخت‌هاي توسعه فن آوري اطلاعاتي در ايران

ب-5- : استراتژي‌ دولت جمهوري اسلامي ايران در بنياد وتوسعه فن آوري اطلاعاتي

ب-6- : چشم انداز توسعه فناوري اطلاعات در ايران

گفتار دوم: مديريت فناوري اطلاعات در ايران

الف :مديريت فناوري اطلاعات در ايران

الف-1- : گروه تشكيلات

الف-2- : گروه بودجه

الف-3- : گروه توسعه مديريت ، آموزش و بهسازي، بهره وري و نکريم ارباب رجوع

گفتار سوم : انجمن شركتهاي انفورماتيك ايران

مقدمه

الف :اهداف

الف -1- : همكاري با دولت

الف-2- : همكاري‌هاي خارجي

ب :اركان انجمن

ب-1- : اهم فعاليت كميته‌هاي انجمن

ب-1-1- : كميته نرم‌افزار

ب-1-2- : كميته سخت افزار

ب -1-3- : كميته اينترنت

ب-1-4- : كميته رفاه صنفي

ب-1-5- : كميته اطلاع‌رساني و امور بين‌الملل

ب-1-6- : پايگاه اطلاع‌رساني انجمن (Website )

ب-1-7- : كميته حل اختلاف

فصل پنجم :دولت الکترونيک وايران

گفتاراول: دولت الکترونیک

الف : دولت الكترونيك

الف-1- : موضوعها دولت الکترونيک

الف-2- : اهداف دولتالكترونيك

الف-3- : الزامات دولت الكترونيك

الف-4- : پشنيازهاي دولت الكترونيك

الف-5- : ساختار دولت الكترونيك

الف-6- : كاربردها و رويكردهاي دولت الكترونيك

ب :جنبه هاي مختلف دولت الكترونيك

ب-1- : دولت الكترونيك از ديد شهروندان

ب-2- : دولت الكترونيكي از ديد بخش دادو ستد

ب-3- : دولت الكترونيك از ديد دولت

ج :مدلهاي ارزيابي دولت الكترونيكي

ج-1- : مدلي براي ارزيابي دولت الكترونيكي دركشورها

ج-2- : مدلهاي پياده سازي دولت الكترونيك

ج-3- : مدلهاي سازمان ملل، لاينه و لي و گــــروه گارتن براي پياده سازي دولت الكترونيكي

د-: مراحل پياده سازي دولت الكترونيكي

د-1- : پياده‌سازي موفق دولت الكترونيكگفتار دوم

ه : معايب و چالش هاي استقرار دولت الكترو نيكي

گفتار دوم

الف : دولت الكترونيك در ايران

الف-1- : چشم انداز دولت الكترونيكي درايران

الف-2- : نياز هاي كشور درزمينه پياده سازي دولت الكترونيكي در ايران

الف-3- : اهداف دولت الكترونيكي درايران

الف-4-:راهبردهاي پياده سازي دولت الكترونيكي درايران

گفتار سوم:تحقق دولت الكترونيكي در ايران

الف :اتوماسيون فعاليتهاي اختصاصي

ب :اتوماسيون فعاليتهاي عمومي

ج :فراگيرنمودن بهره‌گيري از شماره ملي و كد پستي

د :سازكارهاي هدايت و هماهنگي در اجراي مصوبه

ه :آموزش كاركنان دولت در زمينهفنآوري اطلاعات

فصل ششم:تجارت الکترونيک،بانکداري الکترونيک و نشرالکترونيک

گفتاراول : تجارت الكترونيكي

الف :تجارت الكترونيكي چيست

الف-1- : قدمت تجارت الكترونيكي

الف-2- : تجارتالكترونيكيدر جهانامروز

ب :مزاياي استفاده از تجارت الكترونيكي

ب-1- : بستر مناسب اطلاعاتي و ارتباطي

ب-2- : حذف نسبي واسطه ها

ب-3-: افزايش قدرت خريداران و پيدايش بازارهاي جديد براي توليد كنندگان

ب-4- : سفارشي كردن محصولات و خدمات پشتيباني قوي

ب-5- : پيدايش مؤسسات اقتصادي نوپا و رقابت سراسري

گفتار دوم :

الف:مدل‌هاي گوناگون تجارت الكترونيكي

الف-1- : مدل B2B

الف-2-: مدل‌هاي B2C وC2B

الف-3-: مدل C2C

الف-4- : مدل‌هاي در ارتباط با دولت

ب :منظرهاي تجارت الكترونيكي

ب-1- : حجم مبادلات الكترونيكي و سرعت گسترش آن

ب-2- : گريزناپذير بودن تجارت الكترونيكي

ب-3-: تجريه كشورها در زمينه سياست تجارت الكترونيكي

ب-3-1- : اتحاديه اروپايي

ب-3-2- : كشورهاي آسه آن

ج :توجيه اقتصادي راه اندازي تجارت الكترونيكي در كشور

ج-1- : منافع

ج-2- : هزينه‌ها

د :موانع و چالشها راه اندازي تجارت الكترونيكي در كشور

ه :رويكرد دولت جمهوري اسلامي ايران تجارت الكترونيكي

گفتار سوم :

الف : بانكداي‌ الكترونيك

ب : بانكداري‌ الكترونيك‌ در ايران‌

ب-1- : لزوم‌ ايجاد اتوماسيون‌ بانكي‌ در ايران

ب-2- : اهداف‌ اتوماسيون‌ بانكي‌ در ايران

ب-3- : اتوماسيون‌ جامع‌ بانكي‌ در ايران‌

ج:مركز شتاب

ج-1- : وظايف‌ سيستم‌ شتاب

ج-2- : شكل‌گيري‌ شبكه‌ شتاب‌ از آغاز تا امروز

ج-3- : مزاياي‌ شبكه‌ شتاب

ج-4- : شتاب‌ از زبان‌ آمار

د : نشرالكترونيكي

نتيجه گيري

پيشنهادات و توصيه های پايان نامه

منا بع وماخذ

فصل اول

(کلیات تحقيق)

الف : بيان مسئله و تعريف آن

توسعه فناوري ارتباطات و اطلاعات و نگرش نوين به اين توسعه از طريق مكانيسم اينترنت و صفحات وب متغير‌هاي جديدي را در زندگي جاري جامعه ايراني در طول دهه اخير پديد آورده كه بر استراتژي برنامه‌هاي اقتصادي و اجتماعي دولت جمهوري اسلامي تأثير گذار شده است. اين تغيير و دگرگوني مبتني بر شيوه‌هاي ارتباطي و بهره‌جويي از گونه‌هاي اين ارتباط در فضاي مجازي با انعكاس نظريات متنوع است. تغييرات مزبور چالش‌هاي چندي را براي سياستگزاران اجرايي در جامعه انديشمند و به نحو طبيعي در ساختار فرهنگي، فني و شكوفايي اقتصادي فراهم آورده كه با موازين فعلي اقتصاد صنعتي دولت در تقابل واقع شده و بر اين قرار بسياري از متفكرين مسائل اجتماعي سعي در همگرايي اين موضوع با فرصتهاي حاصله دارند. تغيير در مباني سنن اطلاعاتي موجبات ظهور روش‌هاي جديدي از تبادل نظريات در تكوين توسعه ملي را فراهم آورده كه با توجه به سازگاري نوين طرح‌هاي ملي در چارچوب فناوري ارتباطات و اطلاعات قابليت همخواني دارد. بر اين مبنا انطباق اين سياستگزاري با توجه به جامعه ايراني از منظر دولت جمهوري اسلامي ايران مبتني بر فرايند و مفهوم نويني از توسعه اجتماعي تلقي مي‌شود كه در بخش‌هاي مختلف اين پايان نامه مورد ارزيابي قرار مي‌گيرد.

برنامه «توسعه كاربري فنّاوري اطّلاعات و ارتباطات ايران» (تكفا) اولين برنامه فراگير ملي در بكارگيري يك فنّاوري پيشرفته براي توانمند‌سازي كليه بخش‌هاي كشور در جهت رشد و توسعه و ارايه خدمات بهتر و نوين به مردم مي باشد، اين برنامه در كليه قلمرو‌ها از جمله آموزش‌وپرورش، آموزش عالي، بهداشت و درمان، تجارت و انواع خدمات دولتي و..... مي‌باشد. مشابه اين برنامه در اغلب كشور‌هاي جهان با هدف دستيابي به رشد و توسعه سريعتر و پايدار در طي دهه اخير بر پا شده است و عليرغم مشكلات بسيار زياد در اجراي اين برنامه‌ها هر روز اعتبارات بيشتري را به آن اختصاص مي دهند تا زمينه رشد خود را تقويت نمايند.

روند تحولات فعلي ادامه تحولات كلان تاريخي بشر است. تحول انقلابكشاورزي به انقلاب صنعتي و سپس به انقلاب اطلاعاتي گسترده‌تر از آن است كه بتوان آنرا دستاورد گروهي خاص قلمداد كرد. همانطور كه انقلاب كشاورزي دستاورد مستقيمتمدنهاي خاور ميانه و نتيجه كل ميراث بشري بود كه بعدا عالمگير شد و ديگر متوليخاصي ندارد، انقلاب اطلاعاتي نيز نتيجه طرح و برنامه خاصي نيست. پيشتازان آن همهجايي و هيچ جايي هستند. طبقه تازه و ارباب رايانه به مرز خاصي تعلق ندارد. از طرفي،اگر توليد تمدن كشاورزي به زمين وابسته بود و توليد صنعتي به سرمايه و مواد خام، كههمه تمام شدني است، توليد تمدن اطلاعاتي به نبوغ، ابتكار و خلاقيت بشري وابسته است. نيروي كار از يك سو پايان ناپذير است و از سوي ديگر، برخلاف سرمايه و زمين، معادلهجمع جبري صفر برآن حاكم نيست كه نفع يكي زيان ديگري باشد، پرسش اختصاصي راجع بهايران اين است كه با اين پديده و عصر جديد چگونه بايد برخورد كردونقش دولت در بسترزائي آن در جامعه ايران چگونه بايد باشد ؟

ب) بررسي پيشينه و ادبيات تحقیق

در مورد بررسي نقش دولت در زمينه سازي توسعه فن آوري اطلاعاتي با مطالعه موردي ايران بصورت پراکنده مورد بررسی قرار گرفته است كه در اين زمينه مي توان به تاليفات, مقالات و به شرح زیر اشاره نمود:

از جمله مي توان به پايان نامه آقاي عليرضا سميعي ، در دانشكده حقوق علوم سياسي دانشگاه تهران ((1379)) با عنوان «نقش دولت وجامعه مدني در فرايند توسعه در ايران در سال 1357 تا 1378 » اشاره كرد .

و نیز پايان نامه دیگر به پارادوكس هاي دولت تحصيلدار در ايران مي پردازد که نوشته آقاي حميد قلي از دانشكده تربيت مدرس است كه در سال ((1380))دفاع شده است و نیز پايان نامه دیگر تحت عنوان راهبردها وراهكارهاي پياده سازي دولت الكترونيك در ايران است كه نوشته آقاي مهدي غضنفري از دانشكده علم وصنعت ايران است كه در سال ((1381))دفاع شده است

ج) هدف پژوهش:

با توجه به حيطه نظارت وگستره قلمرو دولت در جامعه وامكانات مادي ومعنوي كه در اختيار دارد تا چه حد توانسته است بستر علمي وفرهنگي واجتماعي براي ورود كشور به عصر اطلاعات وارتباطات و استفاده از فن آوري اطلاعات فراهم كند

ثانیاً اقداماتي كه دولت در زمينه توسعه شبكه هاي رايانهاي واينترنتي وتعامل با شهروندان از طريق سيستم هاي الكترونيكي انجام داده است بصورت كار بردي بررسي شود

ثالثاً امروزه فراگير شدن استفاده از فن آوري هاي اطلاعاتي وارتباطاتي نظير اينترنت وپست الكترونيكي منجر به تشكيل سازمان هاي نوين شده كه با اشكال سنتي متفاوت است لذا تكنولوژي اطلاعات براي موفقيت در برنامه هاي توسعه اقتصادي وسياسي واجتماعي ضرورت دارد بنابر اين براي توفيق كشور در عرصه هاي اطلاعات وتجهيز لوازم آن حياتي است

د) پرسشهاي پژوهش

روند تحقيق و تلاش علمي و سازماندهي پژوهش به منظور پاسخگويي به سوال اصلي و فرعي ذيل صورت مي گيرد ؟

1) دولت درايران چه نقشي در توسعه فن آوري اطلاعاتي دارد

هـ) فرضيه هاي تحقيق :

1 - فرضيه اصلي: دولت نقش محوري در توسعه فن آوري اطلاعات در ايران دارد

2- فرضيه فرعي : دولت هيچ نقش اساسي و محوري در توسعه فن آوري اطلاعات در ايران ندارد

( به خاطردولتي بودن اقتصاد يا سيطره دولت برفضاي اقتصادي وفرهنگي يا به خاطر ساخت دولت رانتيه چنين وضعيتي وجود دارد)

و) تعاريف نظري و عملياتي مفاهيم و متغيرها:

متغيرهاي مستقل و وابسته كه در اين پايان نامه بكار گرفته شده است عبارتند از

1-دولت، كه به عنوان متغير مستقل مطرح شده است

2- توسعه فن آوري اطلاعاتي، كه به عنوان متغير وابسته مطرح شده است

در اين پژوهش به ترتیب با مفاهيم دولت و توسعه و فن آوري اطلاعات ارتباط دارم كه هر كدام بصورت موردي تعريف مي گردند.

1- دولت :” گروه انساني كه در درون چهار چوب فضايي معين با هم تشكيل جامعه اي سياسي مي دهند كه در آن قدرت متعالي و بر تر بر كليه اعضاء و گروههــــاي اجتماعي وابسته به آن جامعه اعمال مي شود و تشكيلات معيني اعمال حاكميت و حفظ نظم عمومي را بر عهده داشته باشد دولت را تجسم مي بخشد .

2- توسعه : توسعه پديده اي چند وجهي و داراي مفاهيم سياسي ، اجتماعي و اقتصادي است . توسعه روندي در جهت نوسازي به منظور تغيير واقعيت اجتماعي موجود است . به يك معني توسعه را مي توان به مانند فراگردي نگريست كه طي ان شرايط زندگي بهبود مي يابد . ليكن براي وقوع چنين رويدادي بايد جريان آگاهانه به قصد انجام دو وظيفه اصلي بوجود آيد. اول به كارمنداني لايق و مسول كه با كارائي و صرفه جوئي قادر به تامين اهداف توسعه باشند ، تربيت شوند . دوم، قوه در ك و صلاحيت مديران دولتي بهبود يابد و ضمناْ شهروندان به صورت شركاي كارساز در توسعه مالي در آيند .براي نيل به اين اهداف بايد توسعه اداري ، آموزشي و سازماني توام باپيشرفتهاي سياسي حقوقي، اجتماعي و ... اقتصادي صورت گيرد .

3-فن آوري اطلاعات:فن‌آوري اطلاعات (Information Technology - IT) مجموعه‌اي است از سخت‌افزار،نرم‌افزار، ارتباطات راه دور و محصولات هوشمند که يک یا ترکیبی از ۵ کارکرد زير را ايفا مي‌کند:

-تبديل اطلاعات از يک فرم به فرم ديگر Conversion
ذخيره سازياطلاعات Storage
پردازش اطلاعات Processing
مبادله اطلاعات Communication
- همگرايي اطلاعاتConvergence

فناوري اطلاعات(IT) به منظور افزايش سرعت و دقت فعاليتهاي مختلف اجتماعي و اقتصادي و در نتيجه بالا بردن بهره وري آنها است؛ خصوصاً سازمانهايي كه بخشهاي مختلف آن در مناطق جغرافيايي پراكنده و دوراز يكديگر قرار گرفته­اند. و يا موسساتي كه موظف به انجام كارهاي متنوع و متعدد هستند، بسياري از مشكلات خود را از طريق اين فناوري رفع ميكنند. فناورياطلاعاتبه منزلة يك سلاح و ابزار جديد براي فعاليت در جهان معاصر محسوب ميشود كه دم استفاده از آن انزواي كشور و در نهايت حذف شدن از جامعة جهاني را به دنبال خواهدداشت. تجارب گوناگون سازمانهاي مختلف در سطح دنيا نشان ميدهد كه فناوري اطلاعات به راحتي بسياري از مشكلات سيستمهاي اطلاعات محور را رفع ميكند. فناوري اطلاعات قابليت هاي زيادي در رفع مشكلات سازمانها دارد.

فن آوري اطلاعاتي در تعريف محدودش به سخت افزارونرم افزار هاي كامپيوتري وبه مشخصات فيزيكي ITمانند الكترونيك ، ديجيتال ، چاپگر ،ارتباطات از را دور ، پردازشگر ها و غيره مربوط مي شود در تعريف جامع ، فن آوري اطلاعات به چگونگي استفاده از تجهيزات مربوط مي شود يعني كاربرد فن آوري براي تجارت ، جمع آوري داده ها وتوليد اطلاعاتي است .

شاخص هاي اصلي براي فن آوري اطلاعات يا عملياتي كردن فن آوري در اين پايان نامه عبارتنداز: 1- دولت الكترونيك 2- تجارت الكترونيك 3- بانكداري الكترونيك 4- نشر الكترونيك مي باشد

1-دولت الكترونيك:

دولت الكترونيكي شيوه اي براي دولتها به منظور استفاده از فن آوري جديد مي باشد كه به افراد، تسهيلات لازم جهت دسترسي مناسب به اطلاعات و خدمات دولتي ،اصلاح كيفيت خدمات و ارائه فرصتهاي گسترده تر براي شركت در فرآيندها و نهادهاي مردم سالار را فراهم مي سازد. يا دولت الكترونيكي عبارت است از استفاده از تكنولوژي (فناوري )مخصوصا كاربردهاي مبتني بر وب سايتهاي اينترنتي براي افزايش دسترسي و ارائه خدمات و اطلاعات به شهروندان شركاي تجاري ، كاركنان و ساير موسسات است ودولت الكترونيكي آغاز عصر مجازي يا موج چهارم است

دولت الكترونيك به مفهوم استفاده سهل و آسان از فناوري اطلاعات به منظور توزيع خدمات دولتي بصورت مستقيم به مشتري ،به صورت 24ساعته و 7روز هفته مي باشد.

2- تجارت الكترونيك :

تجارت الكترونيكي بر پردازش و انتقال الكترونيكي داده‌ها, شامل متن, صدا و تصوير مبتني مي‌باشد. تجارت الكترونيكي فعاليتهاي گوناگوني از قبيل مبادله الكترونيكي كالاها و خدمات,‌ تحويل فوري مطالب ديجيتال, انتقال الكترونيكي وجوه, مبادله الكترونيكي سهام, بارنامه الكترونيكي, طرحهاي تجاري, طراحي و مهندسي مشترك, منبع يابي, خريدهاي دولتي, بازاريابي مستقيم و خدمات بعد از فروش را در بر مي‌گيرد

3- بانكداري‌ الكترونيك‌:

بانكداري‌ الكترونيك‌ شامل‌ انواع‌ كانال‌هاي‌ ارتباطي‌ ميان‌ بانك‌ و مشتري‌ حقيقي‌ و حقوقي مي‌شود. برخي‌ از سرويس‌هاي‌ آن‌ شامل‌: 1- بانكداري‌ مبتني‌ بر وب‌ و اينترنتي‌2- بانكداري‌ مبتني‌ بر فناوري‌ تلفن‌هاي‌ همراه‌ 3- بانكداري‌ مبتني‌ بر تلفني‌ 4- بانكداري‌ كيوسكي‌ 5- بانكداري‌ به‌ كمك‌ فكس‌ 6- پيام‌ كوتاه‌ 7- بانكداري‌ مبتني‌ بر دستگاه‌ خودپرداز 8- بانكداري‌ مبتني‌ بر دستگاه‌هاي‌ 9 ح‌ج‌چ - بانكداري‌ مبتني‌ بر كارت‌هاي‌ هوشمند و...مي‌شود

4- نشر الكترونيكي:

نشر الكترونيكي فرايند توليد و اشاعه‌ي اطلاعات از طريق ابزار الكترونيكي را نشرالكترونيكي مي‌گويند، كه شامل آنچه كه در محيط وب عرضه شده و نيز گونه‌هاي غيرچاپيمانند خبرنامه‌ي الكترونيكي، ديسك نوري، كتاب‌هاي الكترونيكي و ساير موارد مرتبط بااين حوزه مي‌شود.

ز) روش تحقيق و گردآوري داده ها:

در اين تحقيق از روش توصيفي- تحليلي استفاده شده است،از اين رو ضمن بيان تعريف دولت ونقش آن در توسعه فن آوري اطلاعاتي توضيح داده شده است . همچنين گردآوري داده ها به طور عمده از طريق روش هاي كتابخانه اي و اسنادي وسايت هاي اينترنتي صورت پذيرفته است. همچنين از كتابخانه تخصصي وزارت امور خارجه و دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامي كرج و دفتر مطالعات بنياد شهيد وامور ايثارگران در تهران و سايتهاي مختلف اينترنتي مطالبي مفید و شایان توجه جمع آوري شده است.

در نهايت سعي شده، از روش مصاحبه با مسئولين بنياد شهيد وامور ايثارگران در تهران بهره گيري شود كه مواردی در تحقیق گنجانده شده است

ح) حدود و قلمرو پژوهش:

از نظر زماني: نقطه آغاز پژوهش از زمان 1384-1370 است که در این زمینه به تشریح نقش دولت ونقش آن در توسعه فن آوري اطلاعاتي توضيح داده شده است همچنين از نظر قلمرو مكاني: منطقه جغرافیایی ايران است كه مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد كه در اين رهگذر به جايگاه توسعه فن آوري اطلاعاتي اشاره خواهد شد.

ط) موانع، مشكلات و محدوديتهاي تحقيق:

يكي از عمده موانع و مشكلات اين تحقيق كمبود منابع به روز فارسي وجديد در مورد توسعه فن آوري اطلاعاتي است.

ي) سازماندهي پژوهش:

اين پايان نامه از شش فصل تشکیل شده است. در فصل اول به کلیات تحقیق پرداخته شده است و در فصل دوم به مباحث چهارچوب نظري پايان نامه اهتمام گردیده است كه از چهار گفتار تشكيل شده است

گفتار اول مربوط به مباحث مفهومي و نظری توسعه است كه در (الف) نظريات توسعه گرايي( رهيافت نوسازي )و، نظريات وابستگي ( رهيافت راديكال) توضيح داده شده است ودر (ب) مباحث نظري پيرامون دولت ونقش آن در فرايند توسعه تشريح گرديده است در گفتار دوم به ديدگاه هاي مختلف پيرامون دولت وماهيت آن در جهان سوم اشاره گرديده است و گفتار سوم به مباحث نظري ومفهومي اطلاعات وفناوري اطلاعات مربوط است كه از (الف)و(ب)و (ج)تشكيل مي شود كه (الف) مربوط به اطلاعات است و(ب) مربوط به فن آوري اطلاعات است و(ج) مربوط به وظايف وفوايد فن آوري اطلاعات است وگفتار چهارم به مباحث نظري ومفهومي دولت الكترونيك مربوط است

فصل سوم مربوط به تاريخچه سير توسعه اطلاعات در جهان است كه درگفتار اول تاريخچه گنجانده شده است گفتار دوم به ارتباطات ونقش آن در توسعه پرداخته شده است و گفتار سوم به توسعة فناوري اطلاعات مربوط است وگفتارچهارم چالش هاي اصلي توسعه فناوري اطلاعات وارتباطات درايران و جهان سوم پرداخته است فصل چهارم مربوط به ايران و فناورى اطلاعات و ارتباطات است در اين فصل به سوال وفرضيه پايان نامه پرداخته شده است وشامل سه گفتار است گفتاراول به فناورى اطلاعات و ارتباطات در ايران اشاره دارد ونيز به توسعه كاربري فنّاوري اطّلاعات و ارتباطات تكفايك وتكفادو اشاره شده است گفتار دوم به مديريت فناوري اطلاعات در ايران پرداخته است واين مجموعه را توضيح داده است وگفتار سوم مربوط به معرفي و عملكرد انجمن شركتهاي انفورماتيك ايران است فصل پنجم از سه گفتار تشكيل شده است گفتاراول مربوط به تعاريف و مفاهيم دولت الكترونيك وموضوعها واهداف والزامات ،پشنيازهاي، ساختار ،كاربردها و رويكردهاي دولت الكترونيك است و گفتار دوم به دولت الكترونيكي در ايران مي پردازد و گفتار سوم به تحقق دولتالكترونيكي در ايران پرداخته است . فصل ششم از سه گفتار تشكيل شده است و گفتار اول مربوط به تجارت الكترونيكي است گفتاردومربوط به مدلهاي گوناگون و منظرهاي تجارت الكترونيكي ،توجيه اقتصادي ،موانع ورويكردهاي تجارت الكترونيك را مد نظر قراردارد گفتار سوم در (الف ) به بانكداري‌ الكترونيك ‌مي پردازد و در(ب) به بانكداري الكترونيك در ايران پرداخته شده است ودر (ج)به توضيح مركز شتاب‌ مربوط است و در (د) به نشرالكترونيكي اشاره مي كنيم در آخر يك نتيجه گيري كلي صورت گرفته است و پيشنهادات و توصيه هاي پايان نامه درج شده وسپس منا بع وماخذ آورده شده است .

فصل دوم

چهار چوب نظري

گفتار اول

مباحث مفهومي و نظری توسعه

الف : مروري بر مباحث نظري پيرامون توسعه

مفهوم توسعه يكي از مفاهيمي است كه بيشترين بحث و جدال را در متون علوم سياسي و اقتصادي پديد آورده است . فقط زماني مي توان به طرح راهبردهاي خاص توسعه يا انتقاد از آنها پرداخت كه مفهوم توسعه با دقت ، مشخص ، وتعريف گردد فقط دراين زمان است كه مي توان فوايد و نقايص بينشها و نظريات توسعه را بررسي كرد .

ا ز يك ديدگاه مي توان نظريات موجود در زمينه ها ي رشد و توسعه را به دو دوسته كلي تقسيم نمود ، دسته اول نظريات توسعه گرايي (كميت گرا ) و دسته ديگر نظريات وابستگي ( كيفيت گرا ) مي باشند كه در ذيل به اختصار به شرح آنها مي پردازيم .

الف-1-: نظريات توسعه ( رهيافت نوسازي )

جوهر اصلي توسعه گرايي اين است كه روند هاي طبيعي اقتصاد بطور عادي باعث رشد و توسعه در اغلب كشور ها مي گردد ، بشرط آنكه موانع ذاتي اجتماعي و سياسي در جوامع سنتي از ميان بر داشته شود ." اقتصاد جهاني عامل مهمي در امر توسعه اقتصادي است، به در جه اي كه ارتباط ميان جهان صنعتي و جهان سوم افزايش يابد .جهان سوم ، بهره بيشتري در توسعه ساختاري و رفاهي خواهد برد. اين نظريه مهمترين عامل توسعه را سازماندهي و بازدهي اقتصاد داخلي با تاكيد بر نقش محوري دولت مي داند.(1)

تئوريهاي رشد اقتصادي در اولين دهه بعد از جنگ جهاني دوم الگوي غالب تئوريهاي توسعه به شمار مي رفت ، پس از دهه 60 تئوري نوسازي جايگزين تئوري رشد گرديد . اين تئوري از كيفيت كاملا" متفاوتي بر خوردار بود چرا كه فرايند نوسازي در غرب در صدد تدوين تئوري اي بود كه بتواند رشد اقتصادي راهميشه با ساير ابعاد اجتماعي و فرهنگي به مطالعه بكشد.(2

1- محمود،سريع القلم ، توسعه جهان سوم نظام بين الملل ،چاپ سوم ،تهران:نشر سفير، 1375،صص 21-20

2-تودارو ،مايكل ،توسعه اقتصادي در جهان سوم ،ترجمه غلامعلي فر جانري ،چاپ دوم ،تهران :سازمان برنامه و بودجه ‘1366 ،ص 116

نظريات نوسازي كه ريشه در تفكرات محققات غربي دارد ، به تكامل خطي جوامع جهان سوم و نيز به عوامل دروني توسعه اعتقاد دارند . بر حسب تئوريهاي نوسازي ، فرايند توسعه چونان مسير واحدي است كه كه تمامي كشور ها دير يا زوداز آن گذر خواهند كرد.

بعنوان مثال: نظريه تراوشگرايي معتقد است كه كشور هاي جهان سوم فاقد عناصر و خصوصيات توسعه هستند ، از اين رو در واقع توسعه كشور هاي عقب مانده نتيجه تراوش عناصر و ارزشهاي دموكراتيك ، نهاد هاي فرهنگي ، سرمايه و تكنولوژي غربي به اين كشور ها مي باشد (1) در اين رابطه بر خي بر تراوش دانش ، مهارت ، سازمان ، تكنولوژي و سرمايه بعنوان عامل اصلي توسعه تاكيد مي ورزند.(2)

از لحاظ اقتصادي رهيافت مدرنيزاسيون بر پايه مفروضات نئوكلاسيك قرار دارد كه مي گويد ، اقتصاد بازار آزاد، چه داخلي و چه بين المللي و روح عملكرد اقتصادي موجب رشد و بخصوص شالوده ريزي خيز اقتصادي است (3)

بدهي است كه بازارهاي اقتصادي در خلاْ عمل نمي كنند از اينرو ، تئوري مدرنيزاسيون بر دگروني ارزشهاي شالوده اي اجتماعي و فرهنگي يك ملت از سنتي به مدرن به عنوان عامل اصلي در تسهيل خيز اقتصادي متمركز است .(4)

در مورد قلمرو سياسي نظريه پردازان توسعه گرا ابتدابر دموكراتيزه كردن به عنوان وسيله اي براي قطع يد قدرت نحبگان سنتي تكيه مي كردند(5) اما بعدا بر نهادي كردن سياست يا توانايي دولت درنيل به مقاصد عمومي و كنترل بي ثباتي سياسي تاكيد ورزيدند(6)

با هانيتگتون نگرش نهاد مجددا" به عنوان موضوع اصلي تحليل سياسي و متغير عمده تمامي مطالعات مربوط به دگرگوني مطرح مي شود ، وي نهادينه كردن را معيار منحصر بفرد توسعه سياسي دانسته است (7)

1- رونالد ، چيلكوت، نظريات توسعه و توسعه نيافتگي ،ترجمه احمد ساعي ،تهران: نشر علوم نوين ، 1375-صص 15-14

2- يوسف،