دانلود مقاله دندانپزشکی بهداشت دهان ودندان
عنوان صفحه
فصل اول (بهداشت دهان و دندان)
پوسيدگي دندان و عوامل مؤثر بر آن..........................................................1
راه هاي پيشگيري از پوسيدگي دندان......................................................2
جرم دندان چيست؟...............................................................................................2
بهداشت لب...................................................................................................3
بهداشت لثه.............................................................................................4
بهداشت زبان...............................................................................................4
خشكي دهان...................................................................................................5
بوي بد دهان و علت هاي آن...........................................................................5
علل دهاني و دنداني.....................................................................................6
علل عمومي......................................................................................................6
فصل دوم (مسواك وخميردندان)
روش صحيح مسواك زدن ......................................................................................7
روش هاي نگهداري از مسواك ...............................................................................8
مشخصات و عمل خمير دندان.................................................................................9
خميردندان هاي درماني...........................................................................................11
خصوصيات يك خميردندان خوب............................................................................11
دهان شويه ها........................................................................................................12
فصل سوم (نقش مادران و مدارس)
نقش مراقبين بهداشت مدارس در حفظ سلامتي دندان هاي دانش آموزان........................13
نكات بسيا مهم بهداشتي برا ي حفظ سلامت دهان و دندان...........................................14
فصل چهارم (حوادث دندان)
هيپروسمنتوز .......................................................................................................17
دندانها با دودسيگارازبين مي روند ...........................................................................17
حوادث دنداني و نحوه ي حفاظت از دندان آسيب ديده ..............................................18
فصل پنجم (بهداشت نزد دندانپزشكان)
واكسيناسيون عليه هپاتيتB براي كاركنان دندان پزشكي..............................................21
استفاده از روپوش.................................................................................................21
استفاده ازدستكش.................................................................................................22
ضد عفوني..........................................................................................................22
تميز كردن وسايل.................................................................................................23
استريليزاسيون يا ضد عفوني شديد ........................................................................24
ضد عفوني كردن محيط كار و تجهيزات دندان پزشكي ..............................................26
دفع مواد زايد دندان پزشكي..................................................................................27
فصل ششم (اختلالات دندان)
مراقبت از دندانها و لثه ها.......................................................................................28
آبسه دندان...........................................................................................................28
تغيير رنگ دندانها.................................................................................................32
فصل هفتم (حوادث دندان)
بيماريهاي لثه.......................................................................................................35
التهاب لثه ها........................................................................................................35
پريودنيت Periodontitis: ..................................................................................38
پس روي لثه ها...................................................................................................40
علل پسروس لثه ها...............................................................................................41
هيپرپلازي لثه Gingival hyperplasia..............................................................43
خشكي حفره دندان Dry socket.........................................................................44
فصل هشتم (سيستم ايمني دهان)
سيستم ايمني دهان................................................................................................46
غشاء مخاطي دهان................................................................................................47
بزاق Saliva .....................................................................................................48
فصل نهم (ديابت و فسار خون)
ملاحظات دندان پزشكي در بيماران مبتلا به ديابت.....................................................49
ملاحظات دندانپزشكي در بيماران مبتلا به فشار خون.................................................54
بيماران مبتلا به فشارخون در محيط دندانپزشكي........................................................59
پوسيدگي دندان و عوامل مؤثر بر آن:
پوسيدگي يا همان كرم خوردگي دندان،انهدام انساج سخت دندان كه معمولا با درد همراه است مي باشد.
كرم خوردگي يا پوسيدگي دندان براي تمام افراد بشر رخ مي دهد.
به طور كلي عواملي كه در ايجاد پوسيدگي دندان دخالت دارند عبارتند از:
كمبودويتامين هاي («آ»،«ث»،«د»وكلسيم وفسفر)عوامل ارثي،بهداشتي،شكل فيزيكي دندان (چاله هاي عميق Deep pitsوشكاف هاي عميقDeep fissure)،عوامل تغذيه اي وبالاخره تركيب بزاق و مقدار ايمونوگلبولين آن (IGA).
درهنگام پوسيدگي،آب سرد و خوردن شيريني باعث احساس درد در دندان مي گردد و در غير اين صورت دندان بدون درد است.
وقتي كه دنداني در اصطلاح مي پوسد،نسبت به گرما وتماس با شيريني جات حساس مي شود و بر روي آن نقاطي تيره رنگ پديد مي آيد.
پوسيدگي دندان در طفوليت و جواني بيشتر از ساير سنين است. بنابراين سن يكي از عوامل مؤثر بر پوسيدگي دندان هاي ماست.در كساني كه شيريني پز هستند و يا با مواد مختلف شيميايي به خصوص اسيدها سر و كار دارند پوسيدگي دندان ديده مي شود.
راه هاي پيشگيري از پوسيدگي دندان:
- افزودن فلوئوربه آب آشاميدني و رساندن آن به حد استاندارد.
- مسواك زدن بعد از خوردن غذا و همچنين قبل از خوابيدن.
- پركردن دندان يا ترميم آنها،برداشتن قسمت هاي پوسيده و ترميم آن ها با مواد پركردني مختلف.
- استفاده ي كمتر از تنقلات و شيريني جات.
جرم دندان چيست؟
در صورت اين كه مدتي مسواك نزنيم و پلاك را به طور كامل از روي دندان هايمان پاك نكنيم به مرور زمان تبديل به جرم ميشود.
ما خود قادر به برداشتن جرم از روي دندان نيستيم،زيرا جرم چنان محكم به دندان ها چسبيده است كه تنها دندان پزشك قادر به برداشتن آن است.
جرم گيري دندان به سلامت لثه كمك مي كند جرم هايي كه در بالاي لثه بر روي دندان ها تشكيل ميشوند قابل رؤيت هستند.اين جرم ها به صورت رسوب هايي به رنگ قهوهاي و يا سياه در اطراف طوق دندان ها ديده مي شوند.
سطح خشن جرم يكي از محل هاي شايع تجمع پلاك است.
حتي اگر يك روز در مسواك زدن يا استفاده از نخ دندان كوتاهي شود،بلافاصله مراحل اوليه ي تشكيل جرم آغاز خواهد شد.
«توكسينهاي پلاك باعث التهاب لثه و نيز تخريب و تحليل استخوان نگهدارنده دندان مي شوند.
پس از تخريب استخوان دندان ها هالق مي شوند و در اين هنگام سرعت تخريب استخوان اطراف آن بيشتر ميشود،سرانجام وقتي كه قسمت عمده از استخوان نگهدارنده ي دندان دچار تخريب شد،دندان آن چنان لق ميشود كه يا خودش به زودي ازجا كنده مي شود و يا بايد كشيده شود. پس از كشيده شدن دندان بايد مراقبت هايي براي جلوگيري از آسيب صورت پذيرد.
بهداشت لب:
لب ها نيز مانند لثه ها و دندان ها در زيبايي صورت نقش بسيار مهمي را ايفا مي كند.
گاز گرفتن لب هنگام صحبت كردن بسيار مضر است،زيرا هم موجب ضخيم تر شدن آن ها و هم چنين ايجاد خراش هايي بر روي لب مي شود كه گاهي درمان آن بسيار مشكل است. براي جلوگيري از خشك شدن دندان،ايجاد حساسيت و تركيدگي لب ها و نيز محافظت در برابر بادهاي خشك و گرم استفاده از كرم هاي مرطوب كننده بسيار توصيه مي شود.
بهداشت لثه:
رعايت بهداشت لثه همانند دندان ها ضروري است.لثه ها قسمتي از مخاط دهان مي باشند كه به طوق دندان ها مي چسبند واستخوان نگهدارنده ي دندان را هم مي پوشاند.
از ويژگي هاي بارزي كه بايد در يك لثه سالم وجود داشته باشد:صورتي رنگ بودن،محكم بودن و پر خون نبودن آنها است.لثه ها ممكن است بر اثر نا مساعد بودن حالت عمومي بدن:رنگ پريده،خون آلود،نرم وشل ،متورم و يا تحليل رفته باشند. ناراحتي هاي مذكور ممكن است بر اثر كم خوني،وضع بد دهان ومعده و رويش دندان ها و بارداري و بعضي از تب ها وپيري باشد.
بهداشت زبان:
زبان هم مانند ساير قسمت هاي دهان بايد تحت مواظبت قرار داشته باشد به طريقي كه از عفونت جلوگيري كامل به عمل آيد.لازم است در روز چند بار ترشحاتي را كه بر روي زبان ايجاد ميشوند پاك كرد.
رنگ طبيعي زبان مانند لثه ها،صورتي مي باشد.به محض اينكه تغيري در اين رنگ ايجاد شد اين نشان را دارد كه اختلالاتي كم و بيش جدي در آن روي داده است.
خشكي دهان:
عمل بزاق مرطوب نگه داشتن دهان،تميزوسفيد كرن دندان ها و از بين بردن اسيدهاي حاصل از پلاك دنداني مي باشد.
در خشكي دهان عواملي چون:داروهاي آرام بخش،آنتي هيستامين ها و پرتودرماني سر و گردن مؤثرمي باشند.
خوردن نعنا و همچنين استفاده از محلولي كه خود مخلوتي از آب و كمي گليسيرين و چند قطره آب ليمو است مي تواند تا حدودي در رفع خشكي دهان مؤثر واقع شوند.
بوي بد دهان و علت هاي آن:
براي اكثر مردم جالب است كه بدانند بوي بد دهان نزد افراد سالم،نه تنها بد نيست بلكه خوش آيند هم مي باشد.
بوي بد در دهان هنگامي به وجود مي آيد كه بيماري در بدن شخص وجود داشته باشد.يعني فقط اشخاص بيمار بوي بد در دهانشان شكل مي گيرد.
به طور كلي علت هاي ايجاد بوي ناخوشايند را مي توان در دو دسته تقسيم بندي كرد:
- علل دهاني و دندان و دهاني
- علل عمومي
علل دهاني و دنداني:
كسي كه بهداشت دهان و دندان ره رعايت نكند بوي بد در دهانش ايجاد مي شود،اين چنين شخص با تميز نكردن دندان هاي خود فضا را براي رشد و تكثير ميكروب ها فراهم مي كند.
دندان هاي پوسيده هم مي توانند عاملي براي اين عارضه باشند.هر عاملي كه باعث شود در ترشح بزاق اختلالي به وجود آيد از ديگر عوامل مؤثر مي باشد.
علل عمومي:
تمامي بيمارهاي مجاري تنفسي،حنجره،ريه،گلو و معده،ديابت،مسموميت هاي غذايي و دارويي،بيماري سيل و... مي توانندباعث بوي بد دهان شوند.
از جمله بوي هاي بد دهاني كه به محض باز شدن دهان فرد بيمار مي توان تشخيص داد عبارت اند از:
- بوي سولفر و استيفرم كه ناشي از پوسيدگي دندان است.
- بوي فكالوئد يا مدفوع كه از ناراختي هاي بخصوص معده مي باشد.
- بوي ترشيدگي ناشي از حاملگي.
- بوي زعفران ناشي از مرض قند.
- بوي نزديك به بوي سير ناشي از مسموميت با جيوه.
-پلاك:لايه اي چسبنده وغير قابل ديد كه علت ايجاد كننده نسوج اطراف دندان ميباشد.
- توكسينهاي پلاك:سموم حاصل از فعاليت باكتري هاي پلاك را گويند.
مسواك:
بعضي از مسواك ها خصوصيات يك مسواك خوب را ندارند بنابراين براي سلامت دهان مضر هستند.
سطح يك مسواك خوب بايد بين 5/2 الي5/3 سانتي متروعرض آن 8 تا10 ميلي متربوده،3 تا 4 رديف دستجاب مويي در سطح صاف آن باشد.
مقاومت مسواك هايي كه موهاي آن ها ازجنس نايلون است بيشتر از ساير مسواك ها مي باشد،زيرا اين مو ها قابليت ارتجاعي زيادي دارند. مسواك هايي كه داراي موهاي نرم هستند،بهترين نوع مسواك به شمار مي آيند.
اگر بخواهيم دندان هاي سالمي داشته باشيم بايد آن ها را مسواك بزنيم و براي اين كار لازم است روش صحيح مسواك زدن را آموخته باشيم.
روش صحيح مسواك زدن به شرح زير است:
- مسواك رابه نحوي كه موهاي آن بالبه ي لثه زاويه ي45 درجه تشكيل دهد بر روي دندان ها قرار مي دهيم و چند بارجلووعقب مي كشيم.
- مسواك رادر سطوح خارجي و داخلي دندان هاي طرفين فك بالا و پايين و دندان ها ي كرسي طوري قرار ميدهيم كه موهاي آن در ناحيه ي طوق در زير لثه بروند. سپس مسواك را در جهت چپ و راست حركت مي دهيم.پس از تكرار اين كار،چندين بار مسواك را از لثه به طرف لبه دندان مي كشيم.در سطوحداخلي دندان هاي جلوي فك بالا و پايين مسواك را به طور عمود قرار مي دهيم و چند بار به آن حركت ارزشي و چند بار حركت به طرف بالا مي دهيم.
- مسواك را بر روي سطح جونده قرار مي دهيم و مسواك را به جلو و عقب حركت مي دهيم.بايد توجه داشته باشيم كه نبايد مسواك را با فشار زياد بر روي دندان ها بكشيم.
- سطح زبان را هم مسواك مي زنيم زيرا اين كار باعث از بين رفتن باكتري هاي روي زبان و هم چنين ايجاد بويي تازه در دهان مي شود.
مسواك نياز به نگهداري دارد و لذا بايد به روش هاي نگهداري و استفاده از آن توجه خاصي داشته باشيم.
روش هاي نگهداري از مسواك عبارت انداز:
- نگه داشتن مسواك در زير شير آب داغ باعث خراب شدن موهاي مسواك مي شود. بنابراين بايد از گرفتن مسواك در زير شير آب داغ پرهيز شود.
- قرار دادن در پوش بر روي سطح مسواك،اين كار باعث دوري مسواك از گرد و غبار مي شود.
- تميز كردن مسواك پس از استفاده.
- به كار گيري روش صحيح در هنگام مسواك زدن.
مشخصات و عمل خمير دندان:
مسواك و خمير دندان هر دو،از عواملي هستند كه در هنگام مسواك زدن به آن ها نياز ضروري مي باشد. استفاده از خميردندان باعث برداشته شدن خرده هاي غذايي از روي سطح دندان و نيز جلوگيري از پوسيدگي آنان مي شود.عملي را كه به طور معمول و به منظور برداشتن باقيمانده ي مواد غذايي از سطح دندان مي باشدوباعث ايجاد دندان هاي سالم و تميز مي شود، عمل آرايشي خمير دندان مي گويند.
كار خمير دندان،عمل آرايشي-درماني آن است.اين عمل شامل استفاده از خميردندان آرايشي (بدون ماده دارويي)مي باشدكه سبب برداشتن كامل فيزيكي و ميكانيكي پلاك دنداني ميگردد.
آخرين عملي كه توسط خميردندان انجام ميشود،عمل درماني اين ماده است.اين عمل بر خلاف دو عمل ديگر شامل استفاده از خميردنداني كه حاوي ماده دارويي است،مي باشد و باعث ميشود كه ماده ي دارويي به سطح دندان يا محيط دهان منتقل گردد.
مواد تميز كننده و بزاق به دو دليل مورد استفاده قرار مي گيرند:
- براي برداشتن خرده ها،مواد رنگي و پلاك از سطوح دنداني.
- براي براق كردن يا ايجاد شفافيت بر روي سطوح دندان ها.
مواد زاينده ي آلودگي به سه روش اثر پاك كننده ي خود را اعمال مي كنند:
- كاهش كشش سطحي
- نفوز در رسوبات سطحي و نرم كردن آن ها.
- اثر حل كردن و معلق كردن خرده ها كه توسط خمير دندان از سطوح دندان ها برداشته ميشود.
عمل اصلي مواد مرطوب كننده در خمير دندان حفظ رطوبت و در نتيجه ايجاد حالت خميري ثابت از نظر شيمييايي و فيزيكي،ختي در صورتي كه سر خمير دندان باز بماند و در معرض ژ
هوا قرار گيرد،مي باشد.گليسيرين،سوربيتول و گليكول پروپيلن از مواد مرطوب كننده ي خمير دندان مي باشند.
عمل مواد اتصال دهنده ي در فرمول خمير دندان جلو گيري از اين جدايي به وسيله ي ايجاد يك محلول با ثبات مي باشد. يكي از مهم ترين عوامل خمير دندان،طعم آن است.بعضي ازمتداول ترين روغن هاي خوش طعم كننده شامل نعنا،پونه،كاج،دارچين و باديان مي باشد.در
اكثر خميردندان ها روغن هاي اصلي مختلف با هم مخلوط شده اند.مهمترين عامل باقي ماندن خمير دندان،آب مي باشد كه به صورت يونيزه شده يا مقطر مورد استفاده قرار مي گيرد.
خميردندان هاي درماني:
خميردندان درماني به خميردنداني گويندكه حاوي دارو باشد.در اين خميردندان،مادهي دارويي براي توليد اثرات مفيددر انساج دهاني،در تريب آن به كار رفته است.
خمير دندان دارويي بر روي دندان اثراتي دارد كه عبارتند از:
- ممانعت يا كاهش پوسيدگي دندان.
- ممانعت يا بهبودبيماري هاي لثه.
خصوصيات يك خميردندان خوب:
- فاقد مواد شيمييايي مضر براي دهان ودندان باشد.
- از نظر شيمييايي و مكانيكي،دندان ها را به خوبي تميز كند.
- به مخاط و آنزيم هاي بزاقي بزاقي ضرر نرساند.
دهان شويه ها:
دهان شويه ماده اي است كه باعث خوش بو كردن دهان شده و به اطراف حفره ي دهان حركت كرده و سپس بيرون ريخته مي شود.
دهان شويه ها هم به صورت مايع وجود دارند و هم به صورت قرص .
مواد اصلي دهان شويه هاي مايع عبارتنداز : الكل،روغن هاي خوش طعم كننده،مواد رنگي،مرطوب كننده ها،قابض،امولسيون كننده ها،عوامل ضدميكربي،شيرين كننده ومواد داروي
دهان شويه ها،عمل آرايشي و درماني را انجام مي دهند،هدف اصلي استفاده از دهان شويه،هدف آرايشي يعني خوش بو كردن دهان و نفس است.
دهان شويه ي درماني محتواي ماده ي دارويي مي باشد. اين ماده ي دارويي عمل شيمييايي فيزيولوژيكي فارماكولوژيكي را اعمال مي كند.
تعداد صفحات:62
متن کامل را می توانید دانلود نمائید چون فقط تکه هایی از متن در این صفحه درج شده (به طور نمونه) و ممکن است به دلیل انتقال به صفحه وب بعضی کلمات و جداول و اشکال پراکنده شده یا در صفحه قرار نگرفته باشد که در فایل دانلودی متن کامل و بدون پراکندگی با فرمت ورد wordکه قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است.
3_1549290117_2455_2365_1025.zip0.14 MB |